یزدان شمس ملکی

امروزه منابع طبیعی در اختیار کشورهای مختلف جهان محدود و رو به اتمام است. این کمبود منابع طبیعی، در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته بیشتر احساس می شود. زیرا این کشورها برای نیل به مقاصد و اهداف خود نیاز بیشتری به منابع طبیعی و انرژی دارند. از دیدگاه های مدیریتی کلان فراهم آوری و فروش مواد و مصالح فرآوری شده و بازاریابی آنها، در مقایسه با خام فروشی و یا شیوه های فروش سنتی و فله ای ارزش افزوده ی بسیار بالایی را در پی دارد. برای نمونه قیر، یکی از پرکاربردترین مصالح در دنیا و ایران در زمینه های صنعتی گوناگون است. اولین استفاده آن در صنعت ساختمان و راه سازی، برای ساختن بتن آسفالتی و آب بندی سطوح و مجاری مختلف است. منابع عمده ی تامین و تولید قیر حاصل از فعالیت پالایشگاه ها و اندکی نیز حاصل از معادن قیر طبیعی است. این بدان معنی است که سرزمین هایی که دارای معادن قیر طبیعی باشند، یک پتانسیل و امتیاز اضافی و بدون جایگزین در اختیار دارند. در همین راستا خوشبختانه، استان کرمانشاه در غرب کشور ایران دارای منابع قیر معدنی (قیر طبیعی) در چندین شهرستان غربی خود است. در طول سالیان متمادی و طی دهه های گذشته، توجّه چندانی به این موهبت خدادادی در منطقه ی غرب کشور و به ویژه در استان کرمانشاه نشده است. هدف این تحقیق، به طورکلی بازشناسی دقیق و فنی این نعمت طبیعی و الهی و جستجوی روش هایی علمی و عملی برای مدیریت منابع آن، استانداردسازی آن و فراهم آوردن زمینه های تحقیقاتی لازم برای تبدیل آن به یک برند ملی و سپس بین المللی است. در چارچوب این مقاله تحقیقی، وضعیت کلی مدیریت کیفی و کمی منابع معدنی قیر طبیعی استان کرمانشاه و مبانی علمی شناخت ویژگی های فنی این نوع محصول بررسی و ارائه شده است.