لوله های پلی اتیلن بعد از تولید با استقبال قابل توجهی در صنعت نفت و گاز روبرو شدند. به همین دلیل امروزه در انواع سایزهای مختلف تولید می شوند، تا بتوانند پاسخگوی نیازهای مختلف در صنعت گاز و نفت باشند. برای طراحی لوله پلی اتیلن گازرسانی از مواد مرغوب که دارای گرید تجاری PEL هستند، استفاده می شود. مواد پلی اتیلنی که در تولید این نوع لوله ها به کار برده می شود، یکدست و خودرنگ می باشند و به آنها هیچگونه افزودنی و رنگدانه ای اضافه نمی شود، به همین دلیل رنگ این نوع لوله ها مشکی است. از ویژگی های لوله پلی اتیلن مخصوص گاز رسانی عبارتند از: • وزن پایین و خواص کشی : این نوع لوله ها با خواص کشسانی که دارند به راحتی به شکل حلقه در می آیند و بویژه در مسیر هایی که دارای انحنا هستند استفاده می شوند. وزن پایین این نوع لوله نیز باعث شده است که حمل و نقل آسان تر شود. • استحکام زیاد : لوله پلی اتیلن گازی به دلیل حفظ پایداری در برابر اشعه UV دارای مقاومت خوبی است. این نوع لوله ها همچنین زمانی که به شکل دفنی نصب می شوند ، در برابر ارتشعات زلزله دارای استحکام بالایی می باشند. • ماندگاری طولانی : طول عمر هر لوله پلی اتیلن مخصوص گازرسانی حدود 50 سال است. • ماهیت اسیدی : لوله پلی اتیلن گازی به دلیل داشتن ماهیت اسیدی در برابر خوردگی و سایدگی مقاومت بالایی دارد این نوع لوله ها همچنین دارای راندمانی بالا هستند. • مقاومت بالا : این نوع لوله ها در برابر مواد خورنده ، سیالات قلیایی ، سیالات اسیدی و عوامل طبیعی دارای مقاومت بالایی است . لوله پلی اتیلن گازی همچنین در برابر ضربه و جوش پذیری دارای مقاومت بالایی است. • مقرون به صرف : لوله پلی اتیلن مخصوص گازرسانی با تمامی مزایایی که دارد برای اجرای پروژه های مخصوص گازرسانی مقرون به صرفه تر از سایر لوله ها است. • عدم نشت دهی و رسوب گیری : این نوع لوله در برابر فشاری که توسط گاز ایجاد می شود دارای خاصیت عدم نشت دهی و رسوب گیری است. • مقاومت شیمیایی و فیزیکی بالا :یکی دیگر از ویژگی این نوع لوله ها مقاومت شیمیایی و فیزیکی بالای آن می باشد ، به همین دلیل لوله پلی اتیلن گازرسانی پوسیده و سوراخ نمی شود. این نوع لوله ها همچنین در برابر آتش مقاومت بالایی دارند. • نصب آسان : نصب این لوله ها به راحتی امکان پذیر است. تعمیرات این نوع لوله ها نیز آسان و بسیار کم هزینه است. روش های مختلفی برای جوشکاری لوله های پلی اتیلن استفاده می شود که روش جوشکاری استفاده از دستگاه الکتروفیوژن یکی از آنها می باشد. روش الکتروفیوژن در اتصالات و جوشکاری لوله ها استفاده می شود. اتصالات لوله های پلی اتیلن گازرسانی توسط حرارت و دمای بالای این دستگاه بوجود می آید به گونه ای که در محل اتصال لوله حالت خمیری و نرمی پیدا می کند و اتصالات به راحتی پس از سرد شدن به لوله می چسبد. استفاده از دستگاه الکتروفیوژن موجب صرفه جویی در زمان و هزینه شده است چرا که در سایر انواع لوله ها تأمین اتصال مناسب و ایجاد اتصال بواسطه بست ها و چسب ها یکی از بزرگترین دغدغه ها می باشد. حالت جوش آسان این لوله ها آنها را به یکی از بهترین کاندیدها در انتقال گاز تبدیل کرده است. با همه این مزایا اما این روش اتصال لوله های پلی اتیلنی دارای مشکلاتی نیز هست. یک اتصال مناسب زمانی بدست خواهد آم که موارد زیر به درستی رعایت شوند: • کنترل های قبل از جوشکاری ، کالیبره بودن دستگاه جوش الکتروفیوژن ، کنترل حلال و پارچه مورد استفاده ، عمود بودن سطح برش لوله ، سالم بودن لوله و اتصال و نداشتن هر عیبی از جمله دو پهنی دهانه لوله ، برآمدگی لوله ، شیتر ، فرورفتگی ، خراش و حفره. • تراشیدن سطح لوله SCRAP : محل جوش با هدف حذف کامل لایه اکسید از سطوح جوشکاری ( سطح لوله و بخش SCRAP ) و به میزان 0.2 تا 0.3 میلی متر متناسب با شرایط نگهداری ، ضخامت لوله و ..... انجام می گردد. بعد از اسکراپ شدید اگر وجود داشته باشد می بایست با یک پلاستیک سیاه سطح اسکراپ خورده را در معرض نور بودن و اکسید شدن حفظ کرد. جوشکاری لوله های اسکراپ خورده در همان روز باید انجام شود ، در غیر اینصورت می بایست مجدداً اسکراپ زده شود ولی باید توجه کرد که نباید سطح اونقدری اسکراپ زده شود که باعث لقی لوله در اتصال شود. • تمیز کزدن سطوح جوشکاری : تمیزکاری سطوح جوشکاری جهت پاک کردن هرگونه آلودگی و چربی از سطوح خارجی لوله و سطح داخلی اتصال و سطح خارجی اتصال بدون سیم بوسیله پاچه نخی سفید رنگ بدون پرز و آغشته به محلول های تمیز کننده ( محلول هایی شامل استن ، الکل اتیلیک سفید و .... با خلوص بالای 97 درصد). • اطمینان از فرو رفتن لوله در اتصال : میزان فرو رفتن اجزاء جوش ( لوله و اتصالات ) با ماژیک مناسب علامت گذاری گردد. • نگهداری و تراز کردن لوله وکنترل همراستایی • اتصال اجزاء جوش ، انجام و کنترل فرآیند جوشکاری. • مشاهده بالا زدن نشانگر جوش : بعد از جوش پلی اتیلن نشانگر یا اندیکتیور اتصال پلی اتیلن باید بالا آمده و قابل تشخیص باشد. • کنترل مواد مذاب در اطراف جوش. • رعایت زمان سرد شدن : زمان سرد شدن اول : ب اساس زمان درج شده بر روی اتصال که در این مدت به هیچ عنوان نباید گیره ها باز شود. • زمان سرد شدن دوم : به مدت 20 دقیقه پس از زمان اول که بعد از آن می توان لوله را جابجا یا دفن کرد. • زمان سرد شدن سوم : در صورتی که قرار باشد محل جوش تحت آزمون قاومت و نشتی با فشار 100Psi قرار گیرد ، در زمان تعمیرات به یک ساعت تقلیل می یابد. • کنترل های پس از تمام جوشکاری. درصورت عدم رعایت هریک از موارد فوق اتصال به طور کامل و مناسب انجام نخواهد شد و مشکلاتی به همراه خواهد داشت. که در این پایان نامه به مطالعه این موارد پرداخته خواهد شد.
