پیمان مرادی

سولفید هیدروژن گازی سمی، خطرناک و سنگین تر از هوا است که در سطوح پایین فضا های بسته تجمع می یابد ]1[. سولفید هیدروژن یکی از آلاینده های موجود در پساب های صنعتی، خصوصا پساب های حاصل از واحدهای نمک زدایی نفت و یا پالایشگاه ها و واحد های تولید آب سنگین می باشد. در صورت ورود آن به منابع آب سطحی و زیرزمینی سبب ایجاد طعم و بوی نامطبوع و فعالیت باکتری های احیا کننده گوگرد و آلودگی این منابع می شود] 2[. سولفید هیدروژن باعث بروز مشکلاتی از جمله خوردگی در سازه های فلزی و سیمانی، مخازن ذخیره سازی و خطوط لوله انتقال می گردد. این آلاینده همچنین عامل ترک خوردگی تنشی، تاول هیدروژنی و ایجاد حفرات خوردگی در تاسیسات نفت و گاز می باشد ]3[. از مشکلات عمده ناشی از هیدروژن سولفید، تهدید سلامتی و ایمنی کارکنان است. براساس استاندارد جامع بین المللی بیشتر از هشت ساعت قرارگیری در معرض غلظت های بالاتر از ppm 100 سولفید هیدروژن منجر به خونریزی و مرگ خواهد شد ]4[. همچنین می تواند باعث کما، سوزش چشم و تحریک سیستم تنفسی گردد. بنابراین حذف H2S امری ضروری است. روش های فیزیکو شیمیایی، شیمیایی، بیولوژیکی و الکتروشیمیایی از جمله روش های حذف هیدروژن سولفید هستند که شامل تکنولوژی های مختلفی مانند عریانسازی ]5[، اکسیداسیون کاتالیستی ]6[، بیوفیلتراسیون ]7[، و جذب سطحی ]8[ می باشند. جذب سطحی یک روش فیزیکوشیمیایی می باشد ]1[. روش جذب سطحی به دلیل سادگی در طراحی و بهره برداری، ارزان بودن، استفاده از تجهیزات ساده و بازده بالا ]9[، دقت بالا در حذف، گستردگی دمای عملیاتی و توانایی انجام فرآیند حذف هم در دما های بالا و هم در دما های پایین ]10[، قابلیت احیا و بازیابی مکرر ]11[ مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. جذب سطحی شامل تجمع مولکول های حل شده یک ماده در یک حلال، بر روی سطح ذره جامد می باشد. به طور کلی جذب سطحی یک فرآیند انتقال جرم است و به عنوان تراکم مواد در هنگام تماس دو فاز تعریف می گردد. مواد شیمیایی موجود در فاز مایع که ترجیحا روی سطح جامد غیر-اشباع تجمع پیدا کردند سبب می شود که مواد شیمیایی از فاز مایع خارج شود. موادی که ترکیبات شیمیایی روی آن جذب می گردد به جاذب و ترکیباتی که جذب می شوند به مواد جذب شونده معروف هستند. در طول فرآیند جذب سطحی، مولکول های حل شونده از محلول خارج شده و توسط جاذب، جذب می شوند