علامه طباطبائی با اعتقاد به «ناسازگاری توحید و تکامل»، معتقد است که نظریه تکاملی خلقت از نظر علم مردود است و نظر قرآن کریم بنابر ظهور آیات مربوطه دال بر خلقت ثبوتی است، لذا هیچ تعارضی بین علم و دین در این زمینه وجود ندارد. راهکار ایشان در تمرکز بر توحید و انسان شناسی دینی، تنها ناظر به حل تعارض محتوائی است و ایشان در حل تعارض داروینیسم با بینش دینی درباره جهان هستی، طبیعت و اخلاق راه حلی ارائه ننموده اند. روش ایشان توانائی کامل در حل تعارض ظاهری علم و دین ندارد و تنها در صورتی موفق است که نظریه تکاملی واقعاً ابطال شود. با «جمع توحید و تکامل» در «دیدگاه تکامل توحیدی» می توان نشان داد که لازمه پذیرش نظریه تکامل، نفی خدا و فاعلیت او در جهان نیست و خداوند به عنوان خالق و مدبر عالم، می توانسته طرح و نقشه خود را از طریق فرایند تکامل پیاده کند.
