حامد رشیدی

میانگین دمای کره زمین در یک قرن گذشته حدود 73/0 درجه سلسیوس افزایش یافته است. اعتقاد بر این است که افزایش ورود گازهای گلخانه ای به جو، دلیل اصلی این افزایش دما می باشد. از سال 1750 (آغاز انقلاب صنعتی) تا 2005 غلظت گازهای دی اکسیدکربن، متان و نیتروژن اکسید به ترتیب 36 ، 148 و 18 درصد افزایش یافته است. مطالعات آماری نشان می دهد یک رابطه واضح بین افزایش غلظت دی اکسیدکربن در جو و افزایش میانگین دمای کره زمین وجود دارد. بنابراین برای کنترل افزایش دمای کره زمین، باید ورود دی اکسیدکربن به جو کنترل گردد. با توجه به اینکه منشا اصلی این گازها دود حاصل از احتراق سوخت های فسیلی می باشد، کنترل و تصفیه این دود قبل از ورود به جو، بسیار پر اهمیت است. یکی از شایع ترین روش ها در این زمینه، تصفیه دود خروجی از دودکش کارخانه ها با استفاده از روش جذب در بسترهای پرشده می باشد. در این روش از دو نوع حلال رایج استفاده می شود. یکی حلال های مبتنی بر جذب فیزیکی و دیگری حلال های مبتنی بر جذب شیمیایی. از جمله مزایای این حلال ها می توان به در دسترس بودن و انرژی بری پایین اشاره کرد. با این حال عیب اصلی این حلال ها گزینش پذیری و نرخ جذب ضعیف می باشند. از سوی دیگر حلال های شیمیایی که عمدتا بر پایه آمین هستند، دارای نرخ جذب بسیار بالا می باشند. با این حال اشکال اساسی این حلال های شیمیایی نیاز به انرژی بالا در بخش بازیابی می باشد. به گونه ای که بسته به نوع آمین این انرژی بین 50 تا 70 درصد کل انرژی واحد را در بر می گیرد. امروزه افزایش راندمان جذب در سیستم های جذب/دفع دی اکسیدکربن شدیدا مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. یکی از شناخته شده ترین این راه ها استفاده از حلال های هیبریدی می باشد. به عبارتی مخلوطی از حلال های فیزیکی و شیمیایی می تواند یک ایده خوب جهت بهرمندی از مزیت های آن ها و در عین حال کاهش معایب آن ها می گردد. برخلاف آلکانول آمین های نوع اول و دوم، آلکانول آمین های نوع سوم کاربامات تشکیل نمی دهند بلکه آن ها می توانند واکنش هیدرولیز CO2 را برای تشکیل بی کربنات بهبود بخشند، گرمای واکنش مربوط به تشکیل بی کربنات از تشکیل کاربامات کم تر است که منجر به کاهش هزینه های مربوط به احیای حلال می شود. ظرفیت جذب CO2 آلکانول آمین های نوع سوم 〖mol CO〗_2⁄(mol amine) 1 است. جهت استفاده از خواص آمین های نوع